Đại gia tộc dầu mỏ Mỹ cuối cùng khép lại kỷ nguyên hùng tráng chỉ sau một thương vụ thâu tóm

Một trong những điều đầu tiên mà bạn sẽ nhìn thấy khi bước vào Hess Tower ở trung tâm thành phố Houston là chiếc xe tải màu xanh lá cây. Đây là chiếc xe ông Leon Hess từng lái quanh New Jersey để vận chuyển nhiên liệu gần một thế kỷ trước.

Giờ đây, cái tên Hess sắp biến mất khỏi danh sách những công ty dầu mỏ lớn của thế giới. Chervon cho biết họ sẽ mua lại công ty gia đình này với giá 53 tỷ USD, khép lại câu chuyện kéo dài 90 năm của người sáng lập Leo Hess và con trai ông là CEO hiện tại John Hess.

Thương vụ này cũng chấm dứt một kỷ nguyên hùng tráng. Vì Hess là công ty dầu mỏ gia đình lớn cuối cùng của Mỹ. Các doanh nghiệp do gia đình điều hành, bao gồm cả Rockefellers và Gettys, đã thúc đẩy các ngành công nghiệp của Mỹ trong giai đoạn hoàng kim.

Vào năm 1933, Leo Hess cảm thấy mệt mỏi với công việc chở than và bắt đầu phân phối dầu để sưởi ấm. Bắt chước Standard Oil của John D. Rockefeller, ông thành lập một doanh nghiệp tiếp thị nhiên liệu khắp Bờ Đông với các trạm xăng mang thương hiệu Hess. Ông cũng điều hành nơi từng là nhà máy lọc dầu lớn nhất thế giới.

Trong những thập kỷ kế tiếp, công ty của Leo Hess bắt đầu xuất hiện rải rác khắp Bắc Dakota với các giàn khoan trong thời kỳ bùng nổ dầu đá phiến. Công ty đã khoan dầu ở Vịnh Mexico và giúp phát hiện một trong những mỏ dầu lớn nhất Nam Mỹ.

Theo nguồn thạo tin, ông John Hess, 69 tuổi, hy vọng con trai ông là Michael tiếp quản công việc kinh doanh vào năm 2013. Nhưng Michael lại theo đuổi sự nghiệp trong lĩnh vực tài chính. Gần đây, vị CEO này vẫn chưa bổ nhiệm người thay thế ông lên lãnh đạo công ty.

Năm 2013, quỹ phòng hộ Elliott Management thúc đẩy đại tu hội đồng quản trị và chia Hess thành một công ty quốc tế và một trong nước. Cuối cùng, Hess bổ nhiệm ba người của Elliot vào hội đồng quản trị. Còn ông John Hess từ bỏ ghế chủ tịch của mình.

Trong tuần này, CEO John Hess nói với nhân viên rằng việc sáp nhập sẽ cho phép Hess kết hợp nguồn tài nguyên dầu mỏ ngày càng gia tăng với bảng cân đối kế toán vững chắc và tài sản đa dạng của Chevron.

Tương tự như Rockefellers, gia đình nhà Hess gặp những khó khăn chí mạng trong nhiều năm khiến họ quyết định bỏ phân khúc bán lẻ - mảng rất giá trị. Nhưng họ vẫn duy trì 9,5% cổ phần trong công ty và giá trị của nó đã tăng vọt lên hơn 4 tỷ USD - gần gấp đôi so với một thập kỷ trước.

Gia đình Hess có sức lan tỏa khắp Bờ Đông. Vào dịp Giáng sinh, những người yêu mến công ty đã xếp hàng dài tại các trạm xăng Hess để mua xe tải đồ chơi mang nhãn hiệu công ty. Những mô hình này được John Hess đích thân thiết kế như cha ông là Leo Hess từng làm trong nhiều năm.

Sau khi Elliot can thiệp vào năm 2013, Hess bán đi khối tài sản trị giá 10 tỷ USD, bao gồm các trạm xăng, để huy động tiền mặt. Công ty linh hoạt hơn, tập trung vào một số dự án dầu khí lớn như Bakken Shale, Bắc Dakota.

John Hess đã nhận được quả ngọt khi Exxon công bố phát hiện dầu ngoài khơi Guyana tại Nam Mỹ vào năm 2015. Mỏ dầu này có trữ lượng khoảng 11 tỷ thùng dầu và khí đốt. Và Hess đã cược 30% vào dự án thăm dò này.

Nhưng khi giá cổ phiếu của Hess sụt giảm, Elliot đề nghị công ty nên tinh gọn hơn và mua lại nhiều cổ phiếu hơn. John Hess đã đồng thuận với việc này. Trong những năm kế đó, cổ phiếu công ty lại tăng vọt, minh chứng cho chiến lược của CEO khi chuyển tiền mặt từ các tài sản ở Vịnh Mexico và Malaysia sang phát triển ở Bakken và các doanh nghiệp nước ngoài. Cổ phiếu của Hess đạt mức cao kỷ lục khoảng 166 USD/cp trong những ngày trước thương vụ.

John Hess trước đây đã thảo luận về khả năng hợp tác với CEO Mike Wirth của Chevron nhưng không thành. Các cuộc đàm phán đã tăng tốc trong 6 tháng qua, dẫn đến thỏa thuận Chevron mua Hess với giá 171 USD/cp. John Hess sẽ tham gia hội đồng quản trị của Chevron.

Triều đại có thể chấm dứt, nhưng những người yêu mến công ty vẫn có thể tiếp tục sưu tầm những chiếc ô tô đồ chơi lưu niệm của Hess. CEO John Hess khẳng định truyền thống này sẽ được duy trì. Ông thậm chí đã nghĩ ra mẫu thiết kế cho năm tới nhân dịp kỷ niệm 60 thành lập Hess.

Tham khảo WSJ